مخزن آب آتش نشانی

مخزن آب آتش نشانی

مخزن آب آتش نشانی جزء ملزومات اصلی سیستم آبرسانی و آتش نشانی است.

امروزه سیستم کنترل آتش سوزی برای تمامی ساختمان های مسکونی، واحد های تجاری، کارخانجات، کارگاه ها و غیره الزامی می باشد؛ بنابراین تهیه مخزن مناسب برای آتش نشانی از اهمیت بالایی برخوردار است.

بر اساس اعلام سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی در آپارتمان ها جهت راه اندازی سامانه های اطفای حریق نصب مخزن آب آتش نشانی ضروری و بسیار مهم می باشد.

کلیه ی واحدهای صنعتی و ساختمانی که به این تاسیسات مجهز شده اند نیاز به تهیه یک یا چند عدد مخزن آب آتش نشانی دارند. در مخزن مارکت محصولات گوناگونی از انواع مخازن فلزی ، بتنی ، پلاستیکی (پلی اتیلنی و فایبرگلس) و غیره موجود می باشند که در حال حاضر مخازن فلزی و بتنی در حال منسوخ شدن هستند و توجه همه به سمت مخازن پلاستیکی می باشد.

علت این توجه، مزایای بسیار زیاد مخازن پلاستیکی نسبت به سایر مخازن می باشد. در ادامه به مقایسه مخازن آب پلی اتیلن با مخازن فایبرگلس جهت ذخیره آب آتشنشانی خواهیم پرداخت

کارکرد مخزن آب آتش نشانی

کارکرد مخزن آتش نشانی بسیار راحت و آسان است تنها کافی است یک ورودی منبع آب را به مسیر آب ورودی از کنتور متصل کنید و خروجی منبع آب را به ورودی سیستم لوله کشی اطفاء حریق متصل کرده تا سیستم کار خود را آغاز کند.

مخزن ذخیره آتش نشانی باید حداقل آب مورد نیاز، 50% تمام جعبه های آتش نشانی(شیلنگ قرقره ها) را به مدت 15 دقیقه فراهم کند.

برخی سیستم های آتش نشانی و اطفاء حریق که دارای آب پاش یا اسپرینکلر هستند باید در آن ها حجم منبع آب به گونه ای انتخاب شود تا حداقل به مدت 10 الی 15 دقیقه آب مورد استفاده و نیاز اسپرینکلر را تامین کند.

ویژگی مخزن آب آتش نشانی

این مخزن از ویژگی های مهمی برخوردار است که در این جا تنها به بیان چند مورد از آن ها می پردازیم:

  1. نصب آسان
  2. سهولت در حمل و نقل و جابجایی
  3. مقاوم و ضد خوردگی
  4. امکان نصب به صورت پیش ساخته
  5. امکان ساخت در محل پروژه
  6. عدم نیاز به هزینه های نگهداری
  7. ضد جلبک و آنتی باکتریال
  8. مقاوم در برابر خوردگی باکتریایی

انواع مخزن آب آتش نشانی

مخزن آتش نشانی در ابعاد و اندازه های مختلفی ساخته می شود ولی از نظر شکل ظاهری می توان آن ها را به دو دسته ی افقی و عمودی تقسیم کرد.

یکی از مهم ترین و پرکاربرد ترین مخازن آب آتش نشانی، مخزن آب آتش نشانی آنتی باکتریال است.

بهتر است که از مخازن سه لایه و چهار لایه آنتی باکتریال و ضد جلبک برای مکان هایی که یک منبع آب نیاز  نوشیدن و اطفاء حریق را برطرف می کند، استفاده شود؛ همچنین بهتر است برای مکان هایی که از منبع آب تنها برای اطفاء حریق استفاده می کنند از مخزن آنتی باکتریال استفاده شود زیرا از جلبک زدن و گرفتگی لوله ها و اتصالات جلوگیری می کند.

مخزن آتش نشانی پلی اتیلن و فایبر گلاس و استیل

مخازن پلی اتیلن از انعطاف پذیری بیشتر و قیمت کمتری نسبت به مخازن فایبرگلاس برخوردار هستند و در حجم های زیر 30000 لیتر عمدتاً مخازن پلی اتیلن توصیه می شوند؛

در عوض امکان تولید مخزن آب پلی اتیلن در حجم های زیاد دشوار بوده و هزینه تمام شده آن نیز زیاد خواهد بود

در این حالت مخازن فایبرگلاس پنلی پیشنهاد می شوند ضمن اینکه این مخازن را می توان با باز کردن پنل ها به یک مکان دیگری انتقال داد و یا اقدام به کاهش و یا افزایش حجم مخزن آب کرد.

مخازن فایبرگلس پنلی که با نام مخازن کامپوزی نیز شناخته می شوند نیازمند زیر سازی می باشند که همین

زیر سازی هزینه قابل توجهی دارد در حالی که مخازن پلی اتیلنی تنها نیازمند  یک سطح صاف و بدون پستی و بلندی می باشند  این سطح می تواند بتنی ، موزاییکی و یا حتی خاکی ( بدون وجود سنگ) باشد.

در صورتی که در محل نصب مخزن آتش نشانی احتمال بروز حریق وجود داشته باشد هیچ یک از مخازن پلاستیکی (پلی اتیلنی) مناسب نیستند و معمولاً از مخازن استیل استفاده می شود.

قیمت مخازن استیل بسیار بیشتر از مخازن پلی اتیلنی است از این رو تنها در صورتی که هیچ راه حلی برای نصب مخزن پلی اتیلنی یا فایبرگلاس وجود نداشته باشد مخازن استیل پیشنهاد می شوند.

مخزن آب آتش نشانی

حال به طور کلی به بررسی مزایای هرکدام از این مخازن می پردازیم:

مزایا مخزن آب گالوانیزه آتش نشانی

  1. مقاوم در برابر ضربه
  2. مقاوم در برابر حرارت بالا
  3. مقاوم در برابر خوردگی
  4. ابعاد مختلف
  5. دارای اتصالات فلزی قابل نصب

مزایا مخزن آب پلی اتیلن آتش نشانی

  1. مقرون به صرفه بودن نسبت به دیگر مخازن آتش نشانی
  2. از شکل زیبایی بهتری نسبت به دیگر مخازن برخوردار است
  3. وزن کم و درنتیجه حمل و نقل آسان
  4. آسیب پذیری زیاد در مقایسه با مخازن فلزی

مزایا مخزن آب فایبر گلاس آتش نشانی

  1. به دلیل داشتن سطح صیقلی امکان رشد باکتری و جلبک وجود ندارد
  2. مقاوم و مستحکم بودن به دلیل ساختار سه بعدی رزین پلی استر و الیاف شیشه و چسبندگی بالای الیاف به رزین
  3. قابلیت تحمل حرارت بالا 70 الی 100 درحه سانتی گراد

حجم مخزن آب آتش نشانی

حجم منبع ذخیره آب آتش نشانی در شهر ها و محلات  بسته به پارمترهای گوناگون کمی متفاوت است

به همین دلیل پیش از خرید منبع آب آتش نشانی برای ساختمان و یا کارگاه خود از اداره آتش نشانی در مورد میزان حجم مورد نیاز، اطلاع دقیق را کسب نمایید.

ضخامت ورق مخزن آب آتش نشانی

ضخامت ورق مخزن آب با توجه به آزمایشاتی که روی آب انجام می شود باید انتخاب شود ولی یکی از مزایای گاوانیزه گرم این است که مقاومت بالایی در برابر خوردگی دارد و می تواند گزینه ی خوبی برای شما باشد.

نصب مخزن آب آتش نشانی

بهترین مکان برای نصب مخزن آتش نشانی پشت بام می باشد؛ زیرا در صورت قطع برق و خاموش شدن پمپ آب جریان آب قطع نشود.

در برخی موارد که مخزن آب آتش نشانی را در اتاق های تاسیسات و یا زیر زمین که هیچ نوری وجود ندارد قرار می دهند بهتر است از مخزن آب تک لایه استفاده کنیم

ولی این مورد را باید در نظر داشت که قرار دادن مخزن  آتش نشانی در زیر زمین و اتاق تاسیسات کار اصولی نمی باشد زیرا در زمان قطع برق پمپ آب از کار می افتد و جریان آب قطع می شود که این مرودی بسیار مهمی در مبحث اطفاء حریق است.

به طور کلی روش های مختلفی برای نصب مخزن آب آتش نشانی وجود دارد که باید با توجه به مکان نصب و مساحتی که مورد نیاز می باشد منبع آب را نصب کنید.

در این جا به دو مورد از روش های نصب منبع آب آتش فشان می پردازیم:

  1. نصب مخزن آب بر روی زمین:

    این روش رایج ترین روش نصب تانکر آب می باشد که مورد استفاده قرار می گیرد.

نکته اصلی که در استفاده از این روش وجود دارد، تراز بودن سطحی می باشد که قرار است تانکر آب بر روی آن نصب شود؛ بنابراین قبل از انجام مراحل نصب بهتر می باشد که از تراز و هموار و یکنواخت بودن سطح مورد نظر اطمینان داشته باشید.

  1. نصب مخزن آب به صورت هوایی:

    در برخی از مناطق مخازن آب را در ارتفاعات بسیار بلندی نصب می کنند که برای این روش بایستی فنداسیون مناسبی و ایمنی را طراحی کرد.

فشار آب در این روش بسیار زیاد می باشد زیرا که ارتفاع تاثیر مثبتی بر روی فشار آب خواهد داشت. به ازای هر ۱۰ متر اختلاف ارتفاع ۱ بار یا ۱۴٫۵ پی اس آی فشار ایجاد می شود.

توجه به نکاتی که در نصب مخزن های آب می باشد بسیار ضروری و از الزامات می باشد به طوری که هر فرد با تجربه در این زمینه به خوبی از این نکات آگاهی دارد و می داند که بایستی از این نکات پیروی کند.

از آن جایی که نصب منابع آب یک کار تخصصی بوده، توصیه می شود که بهترین و با کیفیت ترین منبع آب را جهت استفاده و نصب خریداری نمایید.

یکی از بهترین مدل های منبع های آب، منبع آب پلی اتیلن می باشد که با داشتن مقاومت بسیار بالا و هم چنین نصب راحت می تواند گزینه بسیار ایده آلی برای خرید شما باشد.

شما می توانید فیلترهای مورد نظر خود را در ورودی آب به منبع نصب کنید که در این صورت تعویض و تمیز کردن فیلترها نیز به راحتی امکان پذیر خواهد بود.

نکات مهم نصب مخزن آب آتش نشانی

  1. جلوگیری از یخ زدن پمپ آب در فصول سرد سال
  2. بازدید مرتب و پیوسته از منبع آب و تاسیسات
  3. در صورت نیاز با توجه به ابعاد مخزن آب برای آن پایه در نظر بگیرید
  4. قطر فیتینگ و لوله خروجی از مخزن باید برابر یا بیشتر از ورودی پمپ آب باشد
  5. بهتر است پمپ و منبع آب را در یک مکان سرپوشیده و یا بسته به دور از نور خورشید قرار دهید
  6. مخزن آب را در مکانی به دور از جریان الکتریسیته قرار دهید.
  7. قبل از نصب منبع آب باید مکان نصب را مشخص کنید که این مکان باید متناسب با ابعاد و اندازه مخزن خریداری شده باشد
  8. در نصب تانکر آب سعی کنید طبق اصول و استاندارد ها عمل نمایید تا بتوانید از گارانتی و ضمانت نامه ی مخزن آب خریداری شده بهره مند شوید.

فرمول محاسبه حجم مخزن ذخیره آب آتش نشانی

Q=50*N

Q= حجم کل مخزن آب

N= تعداد جعبه های آتش نشانی موجود در ساختمان که به مخزن آب وصل هستند

50= میزان دبی فرضی موتور پمپاژ است که باید به جای آن دبی موتور خود را قرار داد

مخازن ذخیره آب آتش‌نشانی با جنس پلی اتیلن به دلیل مجموعه‌ای از مزیت‌های فوق‌العاده نظیر امکان استفاده هم‌زمان جهت ذخیره آب اطفاء حریق و آب آشامیدنی، نصب و نگهداری آسان، مقاوم در برابر اشعه مضر نور خورشید (UV) و امکان ذخیره آب در گنجایش بالا و غیره  از مزیت‌های مخازن ذخیره آب پلی اتیلن جهت منبع آتش‌نشانی هستند.توجه به وجود دائمی آب یا عدم تخلیه کلیه آب درون مخزن از مهم‌ترین نکات ایمنی در خصوص نگهداری از مخازن ذخیره آب آتش‌نشانی است. آب اضافی یا ته‌نشین شده در درون مخزن عموماً برای مصارفی چون شستشو و غیره مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ بنابراین نگران راکد شدن آب درون این مخازن نباشید.

در چه شرایطی برای اطفائ حریق باید از مخزن آب آتش نشانی استفاده نمود؟

۱- شبکه آب شهری وجود نداشته باشد و یا توانایی تامین دبی و فشار مورد نیاز سیستم اطفاء حریق را نداشته باشد:

متاسفانه بعضی از مالکین ساختمان‌ها به دلیل نبود شبکه آب شهری مناسب، خود را محروم می کنند از داشتن سیستم‌های اطفاء حریق، در صورتی که با در نظر گرفتن منبع آب می‌توانند حریق را در لحظات اولیه آتش سوزی و با مقادیر بسیار کم آب خاموش کنند.

به طور مثال برای سیستم اسپرینکلر طراحی شده در محیط کم خطر، حدود ۱۲۰ گالن بر دقیقه آب در طول ۳۰ دقیقه مصرف می شود، یعنی می توان با انتخاب مخزن ۳۶۰۰ گالنی حریق را به آسانی خاموش کرد؛ در صورتی که خروجی هر شیلنگ آتش نشانی حدود ۲۵۰ گالن بر دقیقه است، حال فرض کنید به دلیل نبود سیستم اسپرینکلر و در فاصله زمانی رسیدن نیروهای آتش نشانی، آتش گسترش پیدا می کند و آتش نشانان از ۴ شیلنگ به طور همزمان استفاده می‌کنند.

در این وضعیت و در طول ۳۰ دقیقه حدود ۳۰.۰۰۰ گالن آب استفاده خواهد شد که علاوه بر افزایش تاثیرات منفی، بیش از ۸ برابر مقدار مورد نیاز سیستم اسپرینکلر، آب مصرف می‌شود.

۲­- ساختمان‌ها به چند منطقه یا زون اطفاء تقسیم می‌شوند:

موردی که در اغلب ساختمان‌های بلند با آن روبرو هستیم، این است که جهت تامین حداقل فشار مورد نیاز در دورترین اسپرینکلر یا خروجی شیلنگ‌های شبکه آب آتش نشانی، فشار آب در نقاط نزدیک تر به پمپ از حد مجاز (۱۷۵ psi) بالاتر می‌رود، در این شرایط تقسیم بندی شبکه به دو یا چند منطقه الزامی است.

به طور مثال ساختمانی با ارتفاع ۷۰۰ فوت را در نظر بگیرید که از یک رایزر (لوله عمودی انتقال آب در شبکه‌های آبی ) جهت آبرسانی به خروجی شیلنگ‌های هر طبقه استفاده می‌کند، اگر بخواهیم مطابق با NFPA 14 ، فشار باقیمانده ۱۰۰ psi (Residual Pressre) را در خروجی به قطر “۲ ½ در بالاترین طبقه تامین کنیم، فشار در طبقه همکف حدود ۴۰۳ psi خواهد شد.

۳-‌‌ جهت اطمینان از از تاٌمین آب سیستم:

برای اطمینان از تامین منبع آب سیستم، در بهترین شکل از دو منبع در سیستم های مهار آتش استفاده می شود، هرچند NFPA  و سایر کدهای ساختمانی، وجود یک منبع آب را کافی می دانند، اما برخی شرکت های بیمه در آمریکا تخفیف های قابل توجهی را برای سیستم هایی با دو منبع آب قائل هستند.

۴- نصب سیستم در مناطق زلزله خیز:

در مناطق زلزله خیز که احتمال شکستن لوله های آب شهری بر اثر زلزله وجود دارد، استفاده از مخازن آب در مواقع ضروری نیاز است تا در صورت قطع یا کاهش فشار و دبی آب در شبکه شهری، بتوان با استفاده از منبع آب اختصاصی، از سیستم اسپرینکلر استفاده کرد.

 خرید مخزن آب آتش نشانی 

نکات مهم قبل از خرید مخزن آب آتش نشانی

قبل از خرید مخزن آب آتش نشانی باید نکاتی را در نظر بگیریم که در این جا به بررسی برخی از این نکات می پردازیم:

  • نصب منبع ذخیره آب آتش نشانی روی پشت بام، داخل موتورخانه یا اتاق تاسیسات، پمپ خانه و سایر قسمت های ساختمان به شرط رعایت اصول مهندسی مرتبط از قبیل قابلیت تحمل وزن توسط سازه در شرایط عادی و یا زلزله و حریق، بلامانع است. محل نصب این منابع باید عاری از مواد قابل اشتعال بوده یا به گونه های مناسب در برابر آتش محافظت شود، همچنین باید تمهیدات مناسب، در سازه محل نصب مخزن در ساختمان لحاظ شود.
  • استفاده از استخر آب، منبع آب روباز و یا چاه به عنوان تنها مخزن ذخیره آب آتش نشانی مجاز نمی باشد.
  • اگر منبع ذخیره آب آتش نشانی در فضای بازی قرار دارد و عوامل محیطی بر روی آن تاثیر گزار هستند، باید به شکل مناسب در برابر صدمات فیزیکی و یخ زدگی محافظت شود. در واقع باید قبل از خرید مخزن آتش نشانی مکان نصب آن را پیش بینی کنید.
  • مخزن باید در پایین ترین نقطه، لوله تخلیه آب داشته باشد. این لوله باید به گونه ای طراحی شده باشد که با باز کردن شیر آب بتوان کل آب مخزن را تخلیه کند. انتهای لوله تخلیه باید حداقل ۱۱ سانتی متر بالاتر و دورتر از کفشور یا هر نقطه تخلیه دیگر باشد. انتهای لوله تخلیه نباید قابل اتصال به شیلنگ بوده و باید با توری مقاوم در برابر خوردگی محافظت شود.
  • استفاده از مخزن مشترک جهت تامین آب بهداشتی و آب آتش نشانی ساختمان، مجاز است. در این شرایط بایدحجم مخزن ذخیره آب آتش نشانی به صورت مجزا در نظر گرفته شود.
  • کلیه اتصالات و انشعاباتی که ممکن است منجر به ورود احتمالی آلودگی شبکه آب آتشنشانی به داخل مخزن مشترک شود، باید مجهز به شیر یکطرفه دوتایی باشد.
  • در اجرای مخزن ذخیره مشترک، کلیه نکات مربوط به مخازن آب بهداشتی مندرج در مباحث چهاردهم و شانزدهم مقررات ملی ساختمان باید رعایت گردد.

نوع مخزن آب آتش نشانی

مخازن پلاستیکی از نوع پلی اتیلن یا فایبرگلاس در سال‌های اخیر به جایگزین مناسبی برای مخازن فلزی یا بتنی ذخیره آب آتش‌نشانی تبدیل شده است. استفاده از این نوع مخازن به دلیل مزیت‌های متعدد از جمله قیمت مناسب و هزینه تعمیر و نگهداری مقرون‌به‌صرفه به شکل روز افزون در حال افزایش است.

علاوه بر قیمت مناسب، میزان انعطاف‌پذیری مخازن ذخیره آب آتش‌نشانی پلی اتیلن در مقایسه با مخازن فایبرگلاس بسیار بیشتر است. از سوی دیگر شرایط نصب مخازن ذخیره آب آتش‌نشانی پلی اتیلن به دلیل عدم نیاز به زیرسازی به نسبت مخازن فایبرگلاس راحت‌تر است، به‌طورکلی علی رغم نقاط قوت مخازن گالوانیزه، نصب مخازن پلی اتیلن نیز در ردیف مخازن پرکاربرد برای این امر قرار می‌گیرد.

سوالات متداول

کاربرد منابع ذخیره آب آتش نشانی ؟

کاربرد منابع ذخیره آب آتش نشانی درآپارتمان ها، برج های مسکونی، تجاری، هتل ها، استخرها، کارخانجات، بیمارستان ها و دانشگاه ها برحسب ضرورت وبرمبنای مقدارنیاز تولید وعرضه می شود.

انواع منابع ذخیره آب آتش نشانی ؟

منابع ذخیره آب آتش نشانی ازلحاظ شکل هندسی به دوصورت استوانه ای و مکعب مستطیلی تقسیم می شوند.

جنس منابع ذخیره آب آتش نشانی ؟

جنس منابع ذخیره آب آتش نشانی از ورق st-37  فولاد مبارکه با آبکاری گالوانیزه گرم می باشد.

نحوه محاسبه ظرفیت مخزن آب آتش نشانی؟

برای این کار ابتدا باید دبی موتور پمپاژ آب را به دست بیاورید و سپس سراغ محاسبه حجم مخزن بروید، البته نیازی نیست نگران نحوه محاسبه دبی پمپ ها باشید، چون روی بیشتر آن ها دبی آب را نوشته و این کار شما را راحت می کند. فقط کافیست که دبی آب خروجی موتور پمپ را در تعداد جعبه های آتش نشانی ضرب کنید تا به راحتی ظرفیت مورد نیاز برای مخزن آب آتش نشانی را بر حسب گالن به دست بیاورید.

راهنمای خرید مخزن آب آتش نشانی ؟

۱-درزمان سفارش خرید منابع آب آتش نشانی، نسبت به ابعاد منبع وامکان عبورازدرب موتورخانه و فضای ابعادی مناسب جهت نصب و بهره برداری توجه کافی داشته باشید، درصورتی که منابع ذخیره آب آتش نشانی با ابعاد دیگری مورد نیازباشد ابعاد آن را قبل ازسفارش تعیین نمایید وبرای انتخاب ابعاد واندازه ها به کاتولوگ مراجعه شود.

۲-محل نصب بوشن ها واندازه پایه براساس نیازمشتری قابل تغییرمی باشد.

۳-جهت اطلاع ازوضعیت سطح آب درون مخزن، می توان از آب نما استفاده کرد.

نکات فنی منابع ذخیره آب آتش نشانی؟

۱-منابع ذخیره آب آتش نشانی بایددرنزدیک ترین فاصله از پمپ های آتش نشانی نصب شود.

۲-جهت جلوگیری از راکد ماندن آب درمنابع ذخیره آب آتش نشانی ومحدودیت فضایی توصیه می شود حجم منبع ذخیره آب آتش نشانی به حجم منبع ذخیره آب شرب اضافه شود.

۳-منابع ذخیره آب آتش نشانی درجایی باید نصب شود که در برابرسرما محفوظ باشد.

۴-منابع ذخیره آب آتش نشانی درجایی نصب شود که امکان تعویض هوا باشد.

۵- منابع ذخیره آب آتش نشانی درجایی نصب شودکه درآنجا کف شوی داشته باشد.

۶-منابع ذخیره آب آتش نشانی باید در جایی نصب شودکه دراطراف آن به اندازه لازم فضای کافی داشته، تا بتوان به طور ادواری بازدید کرد.

۷-نصب شیر فلوتر جهت پرکردن منبع الزامی است.

دسته‌بندی: راهنما

نظر شما برای ما با ارزشه

جایگاه محتوای شما