طبق آمارهای صنعتی، بیش از ۳۰ درصد خرابی‌های پمپ‌ها، به دلیل پدیده‌ای به نام گیرپاژ یا قفل شدن قطعات داخلی اتفاق می‌افتد که می‌تواند منجر به توقف کامل سیستم آب رسانی و هزینه‌های سنگین تعمیر شود. اما، آیا تا به حال به این فکر کرده‌اید که چگونه می‌توان این مشکل را به موقع تشخیص داد و از بروز آن جلوگیری کرد؟ در این پست آموزشی از مخزن مارکت، به بررسی دقیق مفهوم گیرپاژ پمپ آب، علائم، دلایل و راهکارهای پیشگیری از آن می‌پردازیم تا بتوانید عمر مفید پمپ خود را افزایش دهید و از مشکلات ناخواسته جلوگیری کنید.
گیرپاژ پمپ آب چیست؟
گیرپاژ کردن پمپ آب یعنی یکی از قطعات داخلی مثل شافت، پروانه یا بلبرینگ به دلیل خرابی یا اصطکاک زیاد گیر می‌کند و دیگر نمی‌چرخد. این مشکل باعث می‌شود موتور فشار زیادی تحمل کند و اگر سریع برطرف نشود، ممکن است موتور بسوزد. در نتیجه، فشار آب کم می‌شود و پمپ درست کار نمی‌کند.
علائم گیرپاژ پمپ آب
برای تشخیص و رفع گیرپاژ پمپ آب، باید به چند نشانه کلیدی توجه کنید. کاهش ناگهانی فشار آب، شنیدن صداهای غیرعادی مانند جیرجیر، تق تق یا خرد شدن قطعات داخلی، همگی نشانه‌هایی از اصطکاک و گیرکردن هستند. همچنین، توقف چرخش پروانه خنک کننده پشت پمپ، داغ شدن سریع بدنه پس از روشن شدن، لرزش شدید و غیرمعمول دستگاه، یا پریدن فیوز کنترل، علائم جدی‌تری محسوب می‌شوند و با مشاهده هرکدام فورا باید نسبت به رفع آن‌ها اقدام کنید.
علت گیرپاژ پمپ آب چیست؟
گفتیم که یکی از مشکلات رایج و آزار دهنده‌ای که پمپ‌های آب با آن روبرو می‌شوند، گیرپاژ کردن است و معمولاً ریشه در مشکلات مکانیکی، فرسودگی قطعات یا شرایط نامساعد محیطی دارد. در این بخش، مهم‌ترین دلایلی که باعث گیرپاژ شدن پمپ آب شما می‌شوند را به طور کامل با هم مرور می‌کنیم.
آسیب دیدن بلبرینگ‌ها
بلبرینگ‌ها نقش بسیار مهمی در چرخش نرم و روان قطعات پمپ دارند، اما در اثر خشک شدن گریس، فشار زیاد یا استفاده از مواد بی‌کیفیت، ممکن است ساییده یا خراب شوند. این خرابی باعث ایجاد صدا، افزایش اصطکاک و در نهایت گیرپاژ خواهد شد. بنابراین، باید بلبرینگ‌ها به طور منظم بررسی و در صورت نیاز تعویض شوند.
زنگ زدگی و خوردگی قطعات پمپ
رطوبت و آلودگی‌های محیطی مانند گردوغبار یا شن، باعث زنگ زدگی و سایش قطعات فلزی پمپ می‌شوند. این خوردگی به مرور مانع از حرکت روان قطعات شده و عملکرد پمپ را مختل می‌کند. در نتیجه، پمپ گیرپاژ می‌کند و احتمال خرابی کلی آن بالا می‌رود.
ورود جسم خارجی به الکتروموتور
گاهی ممکن است اجسام کوچکی مثل پیچ، سنگ ریزه یا تکه‌های پلاستیک وارد الکتروموتور شوند و بین قطعات متحرک گیر کنند. این اتفاق باعث می‌شود موتور نتواند بچرخد و پمپ به طور ناگهانی از کار بیفتد. برای جلوگیری از این مشکل، باید پمپ را در محیطی تمیز و دور از آلودگی نصب کرد.
آسیب دیدن پروانه پمپ
پروانه پمپ که وظیفه اصلی انتقال انرژی به سیال و پمپاژ آب را بر عهده دارد، ممکن است در اثر کارکرد طولانی مدت، افزایش بیش از حد دمای موتور یا وجود ذرات معلق و سختی بالای آب، دچار شکستگی، ساییدگی یا تغییر شکل شود. در چنین شرایطی، پروانه از محور اصلی خود خارج شده و با دیواره داخلی پمپ برخورد می‌کند، که این برخورد مستمر موجب ایجاد اصطکاک شدید و در نهایت گیرپاژ کامل پمپ خواهد شد.
مطلب پیشنهادی: آشنایی با انواع پروانه پمپ آب و کاربرد هر کدام
کیفیت ساخت پایین پمپ
استفاده از آلیاژهای ضعیف و بی‌کیفیت در ساخت اجزای اصلی پمپ مانند بدنه، پروانه و شفت، باعث کاهش شدید مقاومت آن‌ها در برابر فشار، اصطکاک و خوردگی می‌شود. این قطعات در صورت برخورد با آب حاوی ذرات معلق یا در شرایط دمایی بالا، به سرعت دچار فرسودگی، زنگ زدگی یا تغییر شکل می‌شوند و همین موضوع باعث می‌شود که پمپ در مدت کوتاهی گیرپاژ کند و از کار بیفتد.
تاب برداشتن شافت (محور) پمپ
شافت پمپ وظیفه انتقال نیرو از موتور به پروانه را دارد و یکی از اجزای کلیدی در عملکرد پمپ است. اگر این قطعه به دلیل گرمای زیاد، خرابی بلبرینگ یا قفل شدن پروانه آسیب ببیند، ممکن است خم شود یا تاب بردارد. تاب خوردگی شافت حتی در حد کم، باعث حرکت نامتعادل آن و برخورد با بدنه یا بلبرینگ‌ها می‌شود و این برخوردها در نهایت می‌توانند باعث گیرپاژ کامل پمپ شوند.
مطلب پیشنهادی: مشکلات فنی و خرابی مخزن آب خانگی+راه حل
خوردگی و خرابی قطعات آب بند (مکانیکال سیل)
قطعات آب بندی یا مکانیکال سیل که وظیفه جلوگیری از نشت آب در اطراف شفت پمپ را دارند، به خاطر اصطکاک دائمی هنگام چرخش شفت به مرور زمان خورده و فرسوده می‌شوند. این فرسودگی باعث می‌شود قطعات آب بند بچسبند یا حتی بشکنند و در نتیجه شفت قفل شده و نتواند حرکت کند که این وضعیت باعث گیرپاژ پمپ و از کار افتادن آن خواهد شد.
رسوب گرفتگی ناشی از سختی آب
آب سخت حاوی املاحی مثل کلسیم و منیزیم است و ممکن است همراه خود ذراتی مانند شن و ماسه هم داشته باشد. این مواد به تدریج روی پروانه و داخل محفظه پمپ رسوب می‌کنند. با گذشت زمان، این رسوبات سفت می‌شوند و جلوی حرکت آزاد پروانه را می‌گیرند. اگر این وضعیت ادامه پیدا کند، چرخش پروانه کند شده و در نهایت ممکن است کاملاً متوقف شود و باعث گیرپاژ پمپ خواهد شد.
چگونه از گیرپاژ پمپ آب جلوگیری کنیم؟
تعمیر پمپ آب خانگی برای جلوگیری از گیرپاژ آن لازم و ضروری است. چند نکته مهم را رعایت کنید:
- پمپ را حداقل سالی یکبار سرویس کنید تا مطمئن شوید همه قطعات درست کار می‌کنند.
- هر سه ماه یکبار بلبرینگ‌ها را توسط کارشناس چک و روغن کاری کنید تا راحت بچرخند.
- اگر فشار آب ناگهان کم یا زیاد شد، بلافاصله پمپ را خاموش کنید و علت مشکل را بررسی و رفع کنید تا آسیب بیشتر پیش نیاید.
- محل نصب پمپ را به طور منظم چک کنید تا مطمئن شوید هیچ لرزش یا ارتعاش غیرعادی در آنجا وجود ندارد.
- در مناطقی که آب حاوی شن و ماسه است، حتماً فیلتر مناسب روی ورودی پمپ نصب کنید تا ذرات مضر وارد پمپ نشوند.
- اگر آب منطقه شما سخت است، برای جلوگیری از رسوب و آسیب به پمپ، از سیستم‌های تصفیه یا نرم کننده آب استفاده کنید.
- قطعات فرسوده مثل بلبرینگ‌ها را زود به زود عوض کنید تا پمپ گیرپاژ نکند.
همیشه یادتان باشد که پیشگیری بهتر از درمان است و با رعایت این نکات ساده و پیگیری مداوم وضعیت منبع آب، می‌توانید از هزینه‌های زیاد ناشی از تعمیر گیرپاژ پمپ آب یا حتی تعویض کامل پمپ خود جلوگیری کنید.
سخن پایانی
همانطور که بررسی شد، گیرپاژ پمپ آب یک مشکل رایج و پرهزینه است که می‌تواند عملکرد سیستم آبرسانی شما را مختل کند. اما با انجام اقدامات پیشگیرانه مناسب، می‌توانید به راحتی از آن جلوگیری کنید. ضمنا، همیشه به خاطر داشته باشید که پیشگیری، بهترین راه برای حفظ کارایی و دوام پمپ آب شماست. در آخر، اگر در زمینه قیمت محصولات فروشگاه ما، مثلا قیمت مخزن ۱۰۰۰ لیتری یا سایر تجهیزات مرتبط سوالی دارید، می‌توانید با واحد فروش ما تماس بگیرید. همچنین، اگر تجربه‌ای در زمینه پیشگیری از گیرپاژ پمپ آب کسب کرده‌اید، خوشحال می‌شویم آن را در بخش دیدگاه‌ها با ما و دیگر دوستان به اشتراک بگذارید.
مقالات مرتبط رو حتما ببینید
نظر شما برای ما با ارزشه
0 دیدگاه
