آشنایی کامل با نحوه محاسبه حجم مخزن آب

اولین قدم برای خرید منبع آب این است که بدانیم برای محل مورد نظر ما چه مخزن با چه ظرفیتی لازم است؟ برای این کار لازم است نحوه محاسبه حجم مخزن آب را بدانیم. همچنین این کار نقش مهمی در رفع مسائل مربوط به بحران کمبود آب دارد و از خرید تانکرهایی با حجم بالا و ذخیره آب به اندازه بیش از حد نیاز جلوگیری می‌شود.. از این رو در این مقاله از مخزن مارکت ضمن بررسی نحوه محاسبه حجم مخزن آب، شما را با فرمول محاسبه ظرفیت تانکر‌های مختلف آشنا کرده و نحوه استفاده از فرمول مربوط به آن‌ها را آموزش می‌دهیم.

حجم و ظرفیت مخزن آب چطور تعیین می‌شود؟

استفاده از مخزن آب و ذخیره آب شرب به دلیل افت شبکه آبرسانی در ساختمان‌ها بسیار ضروری است. با توجه به این مورد، اندازه‌گیری حجم و ظرفیت مخزن آب از اهمیت بالایی برخوردار بوده و با توجه به تعداد طبقات، تعداد نفرات، مصرف خانوار و شمار واحد‌ها محاسبه می‌شود.

برای محاسبه حجم مخزن آب مورد نیاز برای هر ساختمان، یک فرمول خاص به کار گرفته می‌شود. در این شرایط استفاده از یک فرمول ریاضی باعث محاسبه دقیق ظرفیت منبع و استفاده از فرمول حجم مخزن ذخیره آب شده و میانگین مصرفی هر واحد به طور دقیق به دست می‌آید.

به طور کلی مخزن آب دارای سه ظرفیت اسمی، واقعی و قابل استفاده بوده و آشنایی با روش‌های محاسبه حجم تانکر از اهمیت بالایی برخوردار است. بنابراین شکل مخزن نقش مهمی در به دست آوردن حجم و ظرفیت مخزن آب دارد.

انواع ظرفیت مخزن آب که باید بشناسید

همانطور که گفتیم مخازن آب دارای سه ظرفیت اسمی، واقعی و قابل استفاده هستند. در ادامه ضمن معرفی هر کدام از این موارد، نحوه تعیین حجم در مخزن آب را به طور کامل مورد بررسی قرار می‌دهیم.

• ظرفیت اسمی

ظرفیت اسمی شامل پر شدن حجم مخزن تا لبه آن است. به طور معمول بیشتر شرکت‌های تولید‌کننده مخزن آب، ظرفیت اسمی مخازن را مشخص کرده و انتخاب را برای شما راحت‌تر می‌کنند. در واقع ظرفیت اسمی از طریق محاسبه ابعاد، شکل مخزن و حجم آن محاسبه می‌شود.

• ظرفیت واقعی

ظرفیت واقعی شامل حداکثر سطح پر شدن مخزن بوده و به حجم آب پر شده تا سطحی که شیر توپی در آن قرار دارد گفته می‌شود. شیر توپی پایین‌تر از لوله هشدار سرریز نصب شده و به تشخیص راحت‌تر این سطح کمک زیادی می‌کند.

• ظرفیت قابل استفاده

ظرفیت قابل استفاده، ظرفیتی از مخزن است که می‌توانید آن را استفاده کنید. فضای غیر قابل استفاده در بالای مخزن با ارتفاع آب مرده جمع بسته شده و از ارتفاع داخلی مخزن کم می‌شود. از این رو با جمع زدن حداکثر ارتفاع قابل استفاده تا سقف مخزن یا تانکر با ارتفاعی از کف مخزن تا سطح حداقلی از مخزن که آب قابلیت استفاده را دارد، ظرفیت قابل استفاده محاسبه می‌شود. سپس توسط فرمول تعیین حجم مخزن آب، ظرفیت قابل استفاده اندازه‌گیری می‌شود. با افزایش ارتفاع مخزن، نسبت ظرفیت قابل استفاده نیز افزایش پیدا می‌کند.

محاسبه حجم مخزن آب بر اساس شکل آن

مخازن آب دارای اشکال مختلفی بوده و ممکن است به صورت استوانه‌ای، مستطیل یا بیضی باشد. در ادامه علاوه بر بررسی فرمول برای محاسبه حجم تانکر آب بر اساس شکل آن، به شما کمک می‌کنیم تا برای به دست آوردن فرمول محاسبه حجم منبع آب راهنمایی شوید.

• محاسبه حجم آب مخزن استوانه‌ای

برای محاسبه حجم مخزن عمودی، شعاع دایره را در ارتفاع مخزن ضرب کنید. بدین ترتیب فرمول محاسبه حجم مخزن ذخیره آب در تانکر استوانه‌ای شکل را به دست آورده و مطابق با دستورالعمل زیر پیش بروید:

عدد پی × شعاع × شعاع × ارتفاع

• محاسبه حجم مخزن مستطیل

مقدار مایعی که توسط مخزن مکعبی شکل نگهداری می‌شود برابر با حجم یک مخزن مستطیلی است. این مخزن دارای طول، عرض و ارتفاع بوده و به شکل مکعبی است. محاسبه ظرفیت مخزن آب نیز توسط پارامتر‌های مساحت پایه مستطیل، ارتفاع مخزن و حجم آن صورت می‌گیرد. بنابراین از طریق ضرب سطح پایه و ارتفاع، فرمول محاسبه حجم تانکر آب مستطیل شکل مورد استفاده قرار می‌گیرد.

• محاسبه حجم مخزن بیضی شکل

برای محاسبه حجم واقعی یک مخزن بیضی به صورت کره‌ای با قطر (r=d/2) d، استوانه‌ای با قطر d و ارتفاع a به صورت مجزا در نظر گرفته می‌شود. از طرفی فرمول محاسبه حجم مخزن ذخیره آب بیضی یا حجم مخزن افقی از نوع بیضی شامل موارد زیر است:

(4/3)πr3 = حجم کره

πr2a = حجم استوانه

πr2((4/3)r + a) = حجم مخزن بیضی شکل

به طور کلی در محاسبه قسمت کره باید شعاع r و ارتفاع h در نظر گرفته شود. حجم کلاهک کروی در قسمت کره‌ای مخزن افقی نیز با استفاده از فرمول (1/3)πh2(3R – h)  اندازه‌گیری می‌شود‌.

• فرمول محاسبه حجم مخزن استوانه‌ای افقی

برای استفاده از فرمول محاسبه حجم مخزن آب استوانه‌ای افقی، شعاع قاعده را محاسبه کنید. به دلیل هم اندازه بودن دو قاعده، شعاع یکی از آن‌ها را به دست آورده و در صورت لزوم با استفاده از یک خط کش قطر دایره را اندازه گرفته و سپس آن را نصف کنید. در صورت دانستن محیط دایره نیز می‌توانید با تقسیم کردن آن بر ۲π، شعاع را محاسبه کنید. سپس مساحت یکی از دایره‌ها را محاسبه کرده و بر طبق فرمول πr۲ پیش روید. همچنین عدد پی را برابر با 3.14 در نظر بگیرید.

در مرحله بعد ارتفاع استوانه را محاسبه کرده و فاصله بین دو دایره از یکدیگر را اندازه بگیرید. سپس با ضرب کردن ارتفاع استوانه در مساحت قاعده، حجم آن را محاسبه کرده و پاسخ نهایی را به مکعب بیان کنید. به یاد داشته باشید که فرمول محاسبه حجم منبع آب برای یک فضای سه بعدی در نظر گرفته می‌شود.

حجم مخزن آب برای آپارتمان تا چند لیتر مناسب است؟

خرید مخزن آب برای آپارتمان های زیادی چالش برانگیز است، انتخاب لیتراژ مناسب سوال اصلی صاحبین ملک است و شرکت آب و فاضلاب هم برای این موضوع چاره ای اندیشیده است: بر اساس اعلام رسمی شرکت آب و فاضلاب استان تهران به ازای یک خانواده ۵ نفره، ذخیره هر واحد حداقل ۲۵۰ لیتر است. از این رو در یک آپارتمان با داشتن ۲۰ نفر جمعیت در تهران، وجود یک مخزن ۱۰۰۰ لیتری برای ذخیره آب ضروری است. البته با توجه به توصیه سازمان نظام مهندسی این میزان ۱۵۰۰ لیتر است و باید یک مخزن 1500 لیتری تهیه کنید. 

محاسبه حجم مخزن آب چطور انجام می‌شود؟

برای اندازه‌گیری ظرفیت مخزن آب، حجم آن را محاسبه می‌کنند. به طور کلی ظرفیت و حجم از طریق گالن یا لیتر قابل اندازه‌گیری بوده و در محاسبه حجم مخزن به لیتر، اندازه‌گیری ابعاد مخزن به سانتی‌متر لازم و ضروری است. از این رو تبدیل به لیتر راحت‌تر بوده و حجم مخزن اندازه‌گیری می‌شود.

مخازن آب عرضه شده در بازار، اشکال مختلفی داشته و ممکن است به صورت استوانه‌ای، مکعبی، بیضی یا کپسولی باشند. در این شرایط باید مخزن را اندازه‌گیری کرده و سپس با استفاده از فرمول برای تعیین حجم در مخزن آب، ظرفیت آن را به دست آورد.

به طور کلی متداول‌ترین نوع مخازن در مصارف خانگی شامل مخازن مکعبی و استوانه‌ای بوده و مراحل محاسبه ظرفیت مخزن آب شامل موارد زیر است:

1) در مرحله اول ابعاد کلیدی مخزن را اندازه‌گیری کنید. در مخازن گرد با پیدا کردن قطر، طول یا ارتفاع و در مخازن مکعبی یا مستطیل شکل از مقادیر طول، عرض و ارتفاع استفاده کنید.

2) طی این مرحله ظرفیت را با استفاده از فرمول محاسبه حجم مخزن آب محاسبه کنید‌. این فرمول با توجه به شکل مخزن متفاوت بوده و امکان محاسبه ظرفیت مخزن توسط سه نرم‌افزار ماشین حساب فراهم است. از این رو می‌توانید با استفاده از مواردی که در ادامه معرفی می‌شود به صورت دقیق و بدون دردسر، فرمول محاسبه حجم در مخزن آب را مورد استفاده قرار دهید.

• Tank Volume Calculator

این ماشین حساب برای محاسبه حجم متداول‌ترین اشکال مخزن مورد استفاده قرار گرفته و بسیار کاربردی است.

• Calculator Soup

این نرم افزار برای محاسبه حجم مفید مخزن به کار گرفته می‌شود.

• Water Tank Size Calculator

به وسیله این نرم‌افزار امکان محاسبه ظرفیت اسمی، ظرفیت واقعی و ظرفیت قابل استفاده واقعی در خروجی فراهم شده و این ماشین حساب برای تخمین حجم مخزن بسیار کاربردی است. از طرفی با توجه به محدودیت‌های فضا و تحمل وزن، شرایط برای انتخاب صحیح مخزن و حجم مورد نیاز آن فراهم می‌شود.

محاسبه حجم مخزن آب به لیتر آنلاین

یکی از روش‌های به دست آوردن فرمول برای محاسبه حجم منبع آب در مخزن استوانه‌ای شکل، به صورت آنلاین است. در این روش شکل مخزن، واحد، نوع مایع، عرض، طول، ارتفاع، ارتفاع پر شده و… مشخص شده و فرمول محاسبه حجم تانکر آب مورد استفاده می‌گیرد. ابعاد مخزن با واحد‌های مختلفی تعیین شده و نرم‌افزار محاسبه حجم مخزن آب به لیتر برای مدل‌های مختلف تانکر قابل استفاده است. 

https://www.calculatorsoup.com/calculators/construction/tank.php

سخن پایانی

در این مقاله نحوه محاسبه حجم مخزن آب را مورد بررسی قرار داده و شما را با فرمول اندازه‌گیری ظرفیت تانکر‌های مختلف آشنا کردیم. در پایان پیشنهاد می‌کنیم برای نصب و به کارگیری هر کدام از این مخازن با مهندسین متخصص مشورت کرده و با شیوه محاسبه حجم منبع آب به صورت آنلاین آشنا شوید. همچنین برای خرید انواع مخازن آب در حجم ها و سایزهای مختلف مانند مخزن آب 2000 لیتری، مخزن آب 10000 لیتری یا مخازن کوچکتر مانند مخزن آب 500 لیتری با کارشناسان مخزن مارکت در ارتباط باشید.